-
1 къылъэIэсын
(къылъоIэс) неперех. гл. дотянуться, дотронуться до чего-л./ ПэIэщIэ гуэрым деж къэсын, къэсу щытын.Сабийр Iэнэм къылъэIэсыркъым. Хьэжыгъэм псы къылъэIэсын.Гузэвэгъуэ къылъэIэсын см. гузэвэгъуэ.Удын къылъэIэсын см. удын.Хъыбар къылъэIэсын см. хъыбар.Шынагъуэ къылъэIэсын см. шынагъуэ II. -
2 хъыбар
1. весть, известие, сообщение; слух/ Къэхъуа, щыIа гуэрым теухуауэ жаIэр, къаIуатэр. Хъыбар гъэщIэ-гъуэн.* Лу и адэр яхэтат Жыраслъэн къэзубыдами, абы и хъыбарыр тэмэму ищIэрт. КI. А.2. пустословие/ КупщIэншэ, мыхьэнэншэ.* Хъыбарщ а уэ пIуатэр - дэ уи хъыбарым дедэIуэну дызэхуэсакъым. Iуащхь.Хъыбар гъэIун пустить слух.* - Унагъуэу дэсым я жэмыщIэ зырыз къызату щытмэ, сэ жесIэнщ пщыжьым и шыр зэрылIар, - жиIэри хъыбар игъэIуащ {Хъуэжэ}. Хъу. и таур.Хъыбар егъэжьэн = хъыбар гъэIун.Хъыбар егъэщIэн сообщить кому-л. что-л., оповестить кого-л. о чем-л.* Къэбардыр Тэрчкъалэ къикIыжри хьэблэм хъыбар яригъэщIащ. Т. Хь.Хъыбар ехьэжьэн = хъыбар гъэIун.Хъыбар зэгъэщIэн разузнать что-л. о ком-чем-л.* Ягъэ кIынкъым цIыхум захуэбгъазэрэ хъыбар гуэрхэри зэбгъащIэмэ. Iуащхь.Хъыбар зэхэхын услышать весть о ком-чем-л.Хъыбар зекIуэн ходят слухи, разговоры.Хъыбар зехьэн разносить слухи о ком-чем-л.Хъыбар къэхьын принести весть о ком-чем-л.* Мыгувэу Рэмэзан хъыбар къихьащ: - Локъан и хъыбар фIэкIа къуажэм дэлъыжкъым, - жиIэри. КI. Т.Хъыбар къэIун донестись, дойти до кого-л. - о слухах.Хъыбар къегъэкIуэкIын пустословить.Хъыбар къегъэхьын прислать весть о ком-чем-л.Хъыбар къегъэщIэн = хъыбар егъэжьэн.Хъыбар къехьэлIэн = хъыбар къэхьын.Хъыбар къылъэIэсын = хъыбар къыIэрыхьэн.Хъыбар къыIэрыхьэн получить весть.{И} хъыбар щIэн быть в курсе чего-л., иметь сведения о ком-чем-л.И хъыбар щIын говорить, вести разговор о ком-чем-л.* Адэмрэ анэмрэ зыгуэрым и хъыбар ящIырт. Iуащхь.{И} хъыбар Iун разнестись, распространиться - о каких-л. слухах.* Серго дзэ зэрызэхуишэсым и хъыбар зэрыIуу, абы къыхыхьэну къызэхуэса цIыхухэм бжыгъэ яIэтэкъым. Сов. Къэб. ифольк.Хъыбарыр гъэвуун растрезвонить, рассказать всем о ком-чем-л. -
3 къыIэрыхьэн
(къыIэрохьэ) неперех. гл. получить что-л. откуда-л. (напр. письмо, известие, указание и т. п.)/ ЗыщIыпIэ къикIыу зыгуэр къыIэщIыхьэн, къылъэIэсын (письмо, хъыбар, унафэ с. ху.).* Биболэт къыбгъэдэкIыу.. хъыбар гуэр Нафисэт къыIэрыхьамэ, дуней псом зэребэныфын къару игъуэтын къыфIощI. КI. Т.